Waar gaat het boek over

Universitair hoofddocent Nathan Sjouwerman worstelt met somberheid en heftige emoties door het oorlogsverleden van zijn joodse familie. Hij voelt een sterke band met zijn grootvader Hartog Stern die in 1942 is vermoord in kamp Mauthausen, een berucht concentratiekamp met het zwaarste strafregime van het nazi-kampensysteem. Om met zichzelf in het reine te komen, gaat hij op zoek naar de ware toedracht en de daders van die moord. 

Tijdens een zomercursus in de VS ontmoet hij de joodse studente Menucha Liebeskind. Deze ontmoeting werpt een onverwacht licht op hun eigen geschiedenis en die van hun families. Mauthausen blijkt niet alleen een gruwelijk voorbeeld van terreur maar ook de plek waar een schokkende waarheid is verborgen.

Inspiratiebron

De roman ‘Kersenbloemen in Mauthausen’ is geschreven ter nagedachtenis aan de grootvader van een van de auteurs, Hartog Stern genaamd in het boek. De moord op Hartog in 1942 in kamp Mauthausen is als uitgangspunt en inspiratie gebruikt voor het verhaal. Het boek is verder fictioneel en te beschouwen als een familieroman, een historische roman en een oorlogsroman, en laat zich lezen als een thriller met een zeer onverwachte uitkomst.

Wat is de betekenis van de titel van het boek

• Mauthausen is de naam van een van de concentratiekampen waar tijdens de Tweede Wereldoorlog door nazi-Duitsland duizenden mensen die volgens de nationaalsocialisten niet voldeden aan hun ideaal, als slaven te werk werden gesteld, werden mishandeld, gemarteld en vermoord. Het kamp had het zwaarste strafregime van het nationaalsocialistische kampensysteem. In dit kamp is de grootvader van de hoofdpersoon vermoord.

• Mauthausen is ook een symbool voor de gruwel die mensen die zich overleverden aan totalitaire systemen, andersdenkenden of minderheden kunnen aandoen, zoals uitsluiting, discriminatie en vernietiging.

• Kersenbloesem is een Japans symbool voor geboorte, dood en wedergeboorte en staat daarmee voor de oneindige stroom van het leven. Ook de hoofdpersonen moeten een weg zien te vinden in het hanteren van hun schokkende familiegeschiedenis; zij moeten opnieuw door met hun leven. De kersenbloesem heeft op verschillende plaatsen in het verhaal een symbolische functie.

• Mauthausen is de plaats en de spil waar de confrontatie tussen de hoofdpersonen plaatsvindt, hier ligt de sleutel voor de rest van hun leven.

Waarom dit boek

• In de roman is, ruim 75 jaar na de bevrijding, de joodse familiegeschiedenis van een van de auteurs vastgelegd. Hierdoor krijgt de familie een document in handen dat hen ondersteunt bij het eervol herinneren en verwerken van het eigen oorlogsverleden.

• Het verhaal draagt bij aan de maatschappelijke discussie over waar uitsluiting van een groep toe kan leiden en de impact hiervan op latere generaties.

• De roman wil meer aandacht vragen voor concentratiekamp Mauthausen. Dit in de media relatief onbenoemde kamp behoorde tot de nazi-kampen met het meest gruwelijke, gewelddadige en moordzuchtige bewind.

• Tenslotte wil de roman ook een mogelijke oplossing aanreiken voor het omgaan met gevoelde schuld en ervaren slachtofferschap als gevolg van de misdaden van eerdere generaties.

Thema's

• Doorwerking van de oorlog en de familiegeschiedenis in latere generaties

• Totalitaire systemen die andersdenkenden en minderheden uitsluiten

• Bestaat het overerven van (collectieve) schuld, dader- en slachtofferschap?

• Het zoeken naar hoe je je kunt verhouden tot een schokkende gebeurtenis; hoe geef je er betekenis aan?

• Wat bepaalt je identiteit?

• De wereld kan veranderen door verandering in persoonlijke houding; de kracht van verzoening en algenoegzame liefde